Pretoria Sakekamer verwelkom Adjunkminister Samantha Graham-Maré by KragDag Ekspo

Die Pretoria Sakekamer het op Vrydag 8 Augustus, tydens die jaarlikse KragDag Ekspo, die voorreg gehad om die Adjunkminister van Energie en Elektrisiteit, Samantha Graham-Maré, as gasspreker by ons netwerkgeleentheid te ontvang. Haar toespraak het ’n sterk boodskap van selfstandigheid, plaaslike innovasie en volhoubare oplossings uitgedra – presies die gees waaruit KragDag gebore is.

Sy het die gehoor daaraan herinner dat KragDag juis ontstaan het omdat dinge nie gewerk het nie: boere en plattelandse ondernemings moes klaarkom met uitmergelende beurtkrag, stygende tariewe en onbetroubare infrastruktuur. Maar in plaas van om tou op te gooi, het mense opgestaan – boorgate gesink, kragomsetters gekoppel, sonpanele geïnstalleer en volledige selfstandige krag- en waternetwerke gebou. Die gevolg? Hernubare energie het bekostigbaar en prakties geword, gedryf deur mense op grondvlak wat probleme moes oplos.

Van oorlewing na geleenthede

Volgens Graham-Maré het baie landbou- en besigheidseienaars reeds die sprong gemaak van bloot verbruikers na sogenaamde “prosumers” – mense wat nie net krag gebruik nie, maar dit ook opwek. Die volgende stap is om die stelsel só te hervorm dat oortollige krag terugverkoop kan word aan die netwerk. Dit vra dat munisipaliteite voorbereid moet wees met regverdige tariewe, faktuurstelsels en die nodige goedkeurings. Haar departement werk saam met SALGA, NERSA en plaaslike owerhede om dié weg te baan, maar sy het ook die gehoor gemaan om self druk uit te oefen en hul munisipaliteite tot aksie aan te spoor.

Plaaslike energiekringe en landbouwaarde

Die Adjunkminister het ’n toekoms geskets waar plaaslike energie-ekosisteme ’n werklikheid word: ’n paar plase wat opwekkingskapasiteit deel, klein besighede van krag voorsien, plaaslike toevoer stabiliseer en só ekstra inkomste verdien. Sy het benadruk dat volhoubare, bekostigbare energie die sleutel is om landbouprosesseringsgeleenthede – soos verkoeling, verpakking, maal en bottelering – te ontsluit. Terwyl uitvoermarkte toenemend kyk na hoe produkte geproduseer word, bied ’n skoon-energieprofiel aan produsente ’n waardevolle voorsprong.

Samewerking vir ’n nuwe energietydperk

Graham-Maré het haar toespraak afgesluit met ’n duidelike boodskap: Die toekoms van energie word reeds gebou, nie in groot staatsaanlegte nie, maar op plase, in ondernemings en in dorpe regoor die land. Sy het gepleit vir ’n samewerking tussen beleidmakers en die ondernemings wat reeds hul eie kapitaal, tyd en kundigheid belê het om onafhanklik te raak.

Pretoria Sakekamer bedank die Adjunkminister vir haar inspirerende bydrae, en ons sien uit om saam met ons lede en vennote aan ’n meer veerkragtige en volhoubare energielandskap vir Suid-Afrika te bou.